Voor ons ligt de perspectiefnota 2022 – 2026. Een beleidsarme nota, zo werd die aangekondigd, en dat is in een verkiezingsjaar op zich niet heel vreemd.

Wij hebben net de jaarstukken 2021 goedgekeurd, een jaar dat Steenwijkerland met positieve cijfers konden afronden. Niet omdat er structureel genoeg geld is, maar omdat er incidentele meevallers waren.

In de inleiding van deze perspectiefnota staat dan ook dat forse tegenvallers in de jeugdzorg en de gevolgen van de oorlog in Oekraïne een negatieve invloed op de komende begrotingen zullen hebben.

En dan is GroenLinks toch verbaasd over de beleidsarmoede in dit stuk. Het nieuwe college is immers het oude college. De genoemde oorzaken - oorlog, jeugdzorg, corona - zijn niet pas sinds dit jaar aanwezig. Het college heeft er vast over nagedacht hoe het verder zou kunnen gaan na de verkiezingen? Had er nu niet alvast een tipje van de sluier gelicht kunnen worden?

Volgens GroenLinks is het hoog tijd voor een eerlijker verhaal. En ja, wij hebben er begrip voor dat dat lastig is, en dat je het liefst met de oplossingen wilt komen. Het is prettiger te zeggen: er zijn problemen, maar rustig maar, wij werken eraan.

Het eerlijker verhaal is volgens GroenLinks:
Wij hebben geen tijd meer. Het moet anders. En dat moet nu.

En wij weten dat er heel veel mensen, instellingen en bedrijven klaar voor zijn.

De komende jaren worden anders dan de jaren waarin wij op zijn gegroeid.

In het klein:
Bij het doen van de boodschappen of het aanzetten van de verwarming, het nog kunnen betalen van je vakantie en bij de keuzes van vervoer.

En in het groot:
Welke bedrijven hebben toekomst en waar wil je die hebben? En hoe zorg je ervoor dat bedrijven die niet bijdragen aan het verbeteren van onze aarde moeten stoppen?

Het gaat alles en iedereen raken. Niet alleen in de portemonnee, maar in onze gehele samenleving, in ons hele zijn.

En ondanks dat alles altijd verandert, zijn veel mensen toch bang voor verandering.

Het is van belang om duidelijk te maken dat de overheid, en dus ook de gemeente, geen geld meer heeft om van alles te subsidiëren of te compenseren.

Laten wij duidelijk zijn: ons eigen gedrag is doorslaggevend in deze verandering.

De tijd van individualisering was nodig, nuttig en goed. Wij zijn ons bewust van de kansen en de uitdagingen die daarin liggen. Het was belangrijk om als mensheid volwassen te worden. Nu is het tijd om de solidariteit, de verantwoordelijkheid voor het grotere geheel weer op te pakken. Niet alleen als overheid, maar als samenleving.

En ik begrijp dat dit voor velen een vage tekst is. Wat bedoelt GroenLinks daar nou mee?

Een paar concrete voorbeelden:

  • Elke dag vlees eten omdat de kiloknaller betaalbaar is?
  • Een paar keer per jaar vliegen, omdat je de vakantie zo hard hebt verdiend?
  • Je huis verduurzamen en verwachten dat je er geld voor krijgt?
  • Van het Russische en Groningse gas af, maar zonne- en windmolenparken tegenwerken?

Verleden tijd!

Ik kan zo nog wel even doorgaan, maar daar zijn de zes minuten te kort voor.

En volgens mij zijn dit ook geen nieuwe dingen.

De vraag ‘Hoe dan wel?’ is terecht.

En nee, GroenLinks beweert niet alle oplossingen te kennen, maar wij kennen de doelen en hebben wel kaders en ideeën over hoe het zou kunnen.

In het klein:

  • Kijk wat meer naar elkaar om. Zie jij mensen in je omgeving die het lastig hebben? Vraag of je kan helpen.
  • Raken al die invloeden jou nog niet, of nog niet zo sterk? Kijk dan of je een stukje van je welvaart kan delen.
  • Stap uit de slachtofferrol en pak verantwoordelijkheid, wip de tegels uit je tuin, niet omdat er een competitie is, maar omdat je weet dat je bijdraagt aan klimaatadaptie, waterbeheer, biodiversiteit en een fijnere leefomgeving.
  • Koop je vlees bij een van de vele boerderijwinkels in onze gemeente.

Heb je een bedrijf?
Koop verantwoord in, bied alleen aan waar je echt achter kan staan.

Zet ’s nachts de verlichting uit in bedrijfsgebouwen en winkelpanden, betaal je werknemers goed, en bouw woningen voor hen. Leid mensen op.

En de gemeente:
Laat zien hoe het zou moeten. Kijk om naar diegene die het lastig hebben, maak heldere keuzes als het gaat om huisvestingsbeleid ook voor bedrijven. Geef het goede voorbeeld en zet door in de dingen die nodig zijn. Neem en houd de regie. Ga de maatschappelijke discussie niet uit de weg, maar verzand er niet in. Heb het lef om knopen door te hakken.

De keuzes die wij in de komende tijd moeten maken zijn niet alleen maar “leuk”.

Zorg ervoor dat je ze goed kunt onderbouwen. Geef doel en richting, zorg ervoor dat er naast het, op dit moment bijna verheven crisismanagement, vooral ook ingezet wordt op duurzaam beleid. Zet een stip op de horizon, vertel waarvoor je het doet en vertaal de noodzaak naar helder beleid.

Ten slotte heeft GroenLinks vertrouwen in de wens en de aanpak van het college als het gaat om samenwerking.

Deze perspectiefnota is bij uitstek een moment voor oppositiepartijen als GroenLinks om alvast moties in te dienen. Wij kiezen er deze keer voor om terughoudend te zijn. Wij kijken uit naar het bestuursprogramma en de verwachtingen daarover zijn hoog.

Voor deze dag hebben wij enkel twee moties voorbereid.

1. Over inzicht in de agrarische sector van de gemeente Steenwijkerland

Waarbij wij het college vragen om:

  • Uit te zoeken hoeveel agrarische bedrijven in Steenwijkerland gevestigd zijn, in welke categorie deze vallen en te inventariseren:
  • welke bedrijven willen stoppen en op welke termijn;
  • welke bedrijven al bijdragen aan natuurbehoud, vermindering van uitstoot en inzet op kringloop-bedijfsvoering;
  • De uitkomst van de gesprekken Gebieds Gerichte Aanpak op te vragen en beschikbaar te stellen voor de raad.
  • En welke bedrijven onder welke voorwaarden bereid zijn om over te stappen naar kringloop en/of biologische bedrijfsvoering en de gewenste ondersteuning daarbij.

2. Een motie voor subsidie voor Groene daken en gevels waarin wij het college oproepen:

- In het Uitvoeringsprogramma een deel van het beschikbare budget te reserveren voor het met hulp van de gemeente aanleggen van groene gevels en daken door buurtbewoners en eigenaren en huurders van (winkel)panden.

- Eventueel de door de Provinciale Staten toegekende subsidie voor het programma “Natuur voor Elkaar” hiervoor in te zetten

- Dit zichtbaar te laten worden in het bestuursprogramma (indien haalbaar) en anders uiterlijk in december 2023.