De aarde vraagt al onze aandacht, creativiteit en wil om samen te werken. Wachten kan niet meer, want we vernietigen de aardbol waar we bij staan. We moeten nu sámen de handen uit de mouwen steken. Klimaat en duurzaamheid moeten écht bovenaan de politieke agenda van Steenwijkerland staan.
Energietransitie
In 2040 willen we dat Steenwijkerland een energieneutrale gemeente is. Dat kan door energie te besparen en schone energie op te wekken binnen de gemeentegrenzen. En in 2050 hebben we een circulaire economie bereikt, waarin grondstoffen hun waarde behouden en kringlopen van producten en materialen zo kort mogelijk zijn. De veranderingen die een energieneutrale, circulaire economie met zich meebrengen, moeten zo goed mogelijk in het landschap worden ingepast.
De noodzakelijke stappen in de energietransitie moeten eerlijk verlopen en de mens én de natuur moeten er beter van worden. De overgang naar een nieuwe energievoorziening kan bovendien zorgen voor een steviger lokale economie. Met meer werkgelegenheid, goede scholing en lagere kosten op de lange termijn benutten we de kansen van schone technologie voor de bedrijvigheid (economie) in Steenwijkerland.
Burgerberaad/participatie, Energiecoaches
De gemeente is onmisbaar als regisseur bij de overgang van aardgas naar andere energiebronnen (in woningen en kantoren vóór 2040 of eerder). Dat geldt ook voor veel maatregelen die het elektrisch rijden bevorderen. Samen met andere gemeenten zorgen we voor de noodzakelijke plannen op het gebied van zonne- en windenergie (op basis van de Regionale Energie Strategie, RES). Naast de inbreng van bedrijven en instellingen op lokaal niveau, zijn de burgers zelf nog belangrijker.
GroenLinks wil dat de gemeente de plannen samen met alle inwoners opstelt. Alle bewoners moeten kunnen meedenken en meedoen. Een Burgerberaad moet voor de deelname van iedereen zorgen. Daarbij is het noodzakelijk om te bekijken wat wijkbewoners graag met hun wijk willen bereiken. Als je in een wijk aan de slag gaat met de energietransitie, komen vaak ook andere punten op tafel die verbeterd kunnen worden, zoals veiligheid, leefbaarheid en (groen)voorzieningen. We willen als GroenLinks dat we het in een keer goed doen. Dus alle verbeteringen in een keer doorvoeren.
De gemeente gaat dus naar de wijken toe. Dat vraagt een serieuze extra inspanning van de gemeente, die de participatie ondersteunt met lokale energiecoaches (in wijken en kernen). Met het stimuleren en faciliteren van de omscholing van mensen tot energiecoach en installateur pakken we meteen veel andere zaken aan.
Verder kun je met energiecoöperaties stevige stappen zetten op het gebied van zonne- en windenergie. Dat geldt ook voor gezamenlijke oplossingen bij het vervangen van aardgas in je huis. Deze vorm van samenwerking leidt tot snelle en duurzame resultaten. We willen dat iedereen zich kan aansluiten bij de coöperaties en dat de gemeente dat stimuleert.
Duurzaam wonen
We willen dat de energietransitie zorgt voor woningen die energieneutraal zijn of worden (je betaalt niet of nauwelijks kosten voor energie). En we pakken de ‘energiearmoede’ aan, zodat mensen met lage inkomens niet te veel gaan betalen voor verduurzaming van hun woning.
Groene daken dragen bij aan een gezonde en duurzame leefomgeving. Met beplanting erop vangen ze water op, wordt de lucht gereinigd en vinden insecten er voedsel en beschutting. Ze zorgen beperkt voor extra isolatie (en ook voor verkoeling in de zomer). met zonnepanelen en/of zonnecollectoren. De gemeente moet er zeker voor zorgen dat er op de eigen gebouwen zonnepanelen liggen of dat deze een groen dak hebben. Een groen dak mag verder niet ten koste gaan (of een vervanging zijn) van isolatie. Ontwikkelaars van bouwprojecten moeten ook streven naar groene daken of duidelijk aangeven waarom dat (of andere klimaatmaatregelen) niet mogelijk is.
Actiepunten Energietransitie
- Met lokale energiecoaches (in wijken en kernen) brengt de gemeente de energietransitie actief bij de mensen thuis. De energiecoaches maken samen met de wijkbewoners plannen voor verbetering van de wijk.
- De gemeente zorgt voor brede bewustwording en voorlichting over de verduurzaming. Het bestaande Energieloket dient wel onafhankelijke voorlichting te geven (niet in het belang van bepaalde bedrijven) en breidt haar activiteiten fors uit.
- Elk groter opwek-project in Steenwijkerland voldoet aan onze sociale en groene voorwaarden: het energiepark wordt voor minimaal 75 procent ontwikkeld door, en is in eigendom van een coöperatie waarvan het lidmaatschap open staat voor alle inwoners. Inspraak, participatie en deelname van mensen met een kleine beurs moet actief worden gestimuleerd.
- Bij de aanleg van zonnepanelen op (landbouw)grond, moeten in het kader van dat project ook elders zonnepanelen op daken (of andere objecten) worden geplaatst (percentage nader te bepalen).
- Niet alleen grondeigenaren, maar ook buren en andere omwonenden worden financieel gecompenseerd voor het verlies van grond, het verlies van bestemming en voor de overlast.
- Een deel van de opbrengsten van het wind- of zonnepark moet gestort worden in een omgevingsfonds waaruit initiatieven op het gebied van duurzaamheid, energiebesparing en natuurontwikkeling kunnen worden gefinancierd.
- Voor bedrijven is verduurzamen meestal lastiger dan voor burgers, omdat er veel maatregelen zijn die niet bekend zijn. Daarom komt er voor bedrijven een apart energieloket waar ze geholpen worden met advies over subsidies en regelingen die kunnen leiden tot kostenbesparing bij de maatregelen. Dit wordt door de bedrijven(verenigingen) en de gemeente samen vormgegeven.
- Bedrijven moeten voldoen aan de Wet Milieubeheer, die voorschrijft dat elk bedrijf energiemaatregelen moet nemen die zich binnen vijf jaar terugverdienen. Lang niet alle bedrijven voldoen daaraan en daarom gaat de gemeente dit samen met ondernemers actief aanpakken.
- Het plaatsen van terrasverwarming bij bedrijven (en particulieren) moet ontmoedigd worden. Bij een te hoge of te lage buitentemperatuur dienen winkeldeuren gesloten te zijn.
Actiepunten Burgerberaad/participatie
- Inwoners spelen via het Burgerberaad (en/of lokale vertegenwoordiging) een centrale rol in de energietransitie in hun buurt. Een Burgerberaad bestaat uit een goede vertegenwoordiging van alle inwoners van de gemeente en wordt door loting gekozen. De besluiten worden voorgelegd aan het gemeentebestuur en de gemeenteraad, die dit serieus meenemen in de besluitvorming.
- Samen met bewoners worden huizen niet alleen van het gas gehaald, maar ook verbeterd. Elke wijk die aan de slag gaat, wordt ondersteund door ambtenaren van de gemeente en een energiecoach.
- De gemeente faciliteert de oprichting van en deelname aan lokale energiecoöperaties. Dit vergroot de participatie en het draagvlak voor zonne- en windmolenparken en de lokale oplossingen voor het leveren van energie (elektriciteit/warmte).
Actiepunten Duurzaam wonen
- Steenwijkerland moet maximaal inzetten op energiebesparing bij het bouwen van nieuwe woningen en bij de verbouwing van bestaande woningen en dus op alle vormen van isolatie! Het huidige Bouwbesluit is echter onvoldoende voor werkelijk duurzame stappen. Alle mogelijke opties moeten voor dit doel worden bekeken en gestimuleerd, waaronder bewustwordingscampagnes, actieve voorlichting, coaching en leningen voor vooral de lagere inkomensgroepen.
- De gemeente ondersteunt woningeigenaren met maatwerk voor het verduurzamen (verbeteren) van hun woningen, via het Energieloket en lokale energiecoaches. Zij geven gratis advies over te nemen maatregelen (van gasloos tot groene daken) en hulpmiddelen (tochtstrips, ledlampen, radiatorfolie, etc.).
- De gemeente maakt afspraken met woningbouwcorporaties en woningverhuurders om de bestaande woningvoorraad versneld te verduurzamen.