Een dak boven je hoofd is een grondrecht. Goed én betaalbaar wonen is echter voor steeds minder mensen weggelegd, zeker nu we midden in een wooncrisis zitten. Van studenten tot ouderen en van starters tot mensen met een middeninkomen, voor velen is de spoeling dun. Het huidige woonbeleid draagt zelfs bij aan meer ongelijkheid tussen arm en rijk. Het huisvestingsbeleid kan dus veel beter.

Wonen

Door de crisis op de woningmarkt – tekort aan woningen en stijgende huizenprijzen - zijn velen, zoals gezinnen en starters, kansloos op de woningmarkt. In Steenwijkerland bestaat een fors tekort aan starterswoningen, zodat jongeren wegtrekken en economische krimp dreigt. Starters hebben niets aan dure nieuwbouw of vrije kavels, terwijl in de sociale woningbouw de afgelopen jaren niet veel is bereikt. Woningen voor mensen met lagere inkomens worden steeds schaarser en zijn bovendien slecht geïsoleerd. En dan is er ook nog een groot tekort aan woningen voor ouderen die niet meer volledig zelfstandig kunnen of willen wonen, maar nog niet in aanmerking komen voor een verzorgingstehuis. Het is juist passende woonruimte (en voorzieningen) voor ouderen, wat de woningmarkt uit het slop kan halen. Dan ontstaat er een domino-effect op de huizenmarkt. Met nieuwbouw heeft de gemeente de kans om niet alleen de woningvoorraad, maar ook de verdeling van die voorraad te beïnvloeden (lees onze actiepunten!). Daarbij moeten ook de woningcorporaties volop betrokken en gestimuleerd worden.

Wijken & kernen

De ruimte voor nieuwe woningen zoeken we zoveel mogelijk binnen de huidige bebouwde kom. Hierdoor sparen we de groene ruimte en de biodiversiteit en zorgen we tegelijkertijd voor een opwaardering en verbetering van de bestaande wijken en kernen. Bovendien draagt dit lokale beleid (‘inbreiden’) bij aan activiteiten als wandelen en fietsen in plaats van meer autoverkeer.

Dit alles verbetert de leefbaarheid in de kernen, die zeker onder druk staat. Elke kern kent zijn eigen uitdagingen, van leegstand van winkels tot problemen met het toerisme. GroenLinks wil nadrukkelijk zorgen voor leefbare kernen, die gedragen worden door de mensen die er wonen en leven. Inderdaad, de burger op 1, vandaar ons speerpunt voor meer inspraak (burgerberaad).

Belangrijk voor de vele kernen in Steenwijkerland is ook de druk van het toerisme. Deze druk zou beter gespreid moeten worden, zonder de natuur te schaden. De natuur gaat vóór economische belangen.

Verkeer

De leefbaarheid in wijken en kernen staat of valt met de verkeerssituatie. Op sommige plaatsen is er echter een erg slechte infrastructuur. Zo perst het verkeer in Ossenzijl en Blokzijl zich door een flessenhals met ophaalbrug. Naast schoolkinderen, veel fietsers en toeristen, gaat het ook om zwaar weg- en landbouwverkeer. In het hoogseizoen gaat de brug in Ossenzijl meer dan honderd keer per dag open! GroenLinks wil een duurzame oplossing voor die situaties en pleit voor een aanvalsplan (actief zoeken naar financiële middelen). Ook de wens om het toerisme meer te spreiden vraagt hier om!

In de gemeente krijgen fietsers en voetgangers zo veel mogelijk voorrang in het verkeer, met goede paden en veilige kruispunten. In bepaalde delen van de gemeente is de verkeersdruk groot door veel supermarkten of het toerisme. Een betere verkeerscirculatie moet hier de veiligheid vergroten en de overlast verminderen. Dat geldt ook voor de vele pakketdiensten, terwijl je met centrale ophaalpunten veel minder verkeersoverlast krijgt.

We willen ook iets doen aan de parkeerdruk in bijvoorbeeld het centrum van Steenwijk, Giethoorn en Blokzijl. Door het fietsen te stimuleren kun je al een deel van het verkeer beperken. Ook het opheffen van parkeerplaatsen binnen de vesting (en daar fietsenstallingen van maken) kan daaraan bijdragen. Verder moeten we onderzoeken welke maatregelen de parkeerdruk kunnen verlagen. Per wijk of kern is er maatwerk nodig. Dit alles hoeft niet ten koste te gaan van winkeliers. Vaak is het vooral een aantrekkelijk winkelaanbod waarom mensen een winkelgebied bezoeken, heeft onderzoek laten zien.

De gemeente maakt zich intussen klaar voor elektrisch vervoer en beter openbaar vervoer. We willen graag dat alle kernen zeven dagen per week op meerdere momenten per dag per openbaar vervoer bereikbaar zijn. Het openbaar vervoer wordt verder verduurzaamd, zodat de belasting op het milieu minimaal is. Daarnaast zorgt de gemeente voor voldoende laadpalen op logische plaatsen, zodat er meer ruimte komt voor elektrische auto’s.

GroenLinks is voorstander van het delen van auto’s. Om het autoverkeer te verminderen, wordt het (elektrisch) fietsen gestimuleerd door te zorgen voor goede, bewaakte fietsenstallingen voorzien van oplaadpunten. Willemsoord heeft inmiddels al een autodeelproject opgezet. Laten we de bestaande kennis snel bundelen en overal toepassen.

Omgevingswet & Burgerberaad

In de nieuwe Omgevingswet die mogelijk in 2022 wordt ingevoerd, krijgen burgers meer inspraak op allerlei gebied in onze omgeving. Deze wet vervangt ruim twintig bestaande wetten en regelingen op het gebied van ruimtelijke ordening (bestemmingsplannen).

GroenLinks wil met deze wet onze leefomgeving beschermen en verbeteren (gezondheid en veiligheid inwoners) en zorgen voor het behoud van een schone, leefbare aarde. Of het nu gaat om woningbouw, bedrijven, de kwaliteit van ons landschap, beschermde dorpsgezichten, behoud en uitbreiding van natuurgebieden of een natuurinclusieve landbouw, de Omgevingswet is het hulpmiddel daarbij.

Essentieel bij de Omgevingswet is het betrekken van belanghebbenden bij nieuwe plannen. Dus ‘de burger écht op 1’! Burgers worden vanaf het begin betrokken bij plannen en met een Burgerberaad wil GroenLinks afdwingen dat er ook echt serieuze ruimte voor meer inspraak komt. De gemeente ondersteunt die processen, om samen tot de beste plannen en voldoende draagvlak te komen. Ondertussen bestaat er al het Right to Challenge: dit recht geeft inwoners de mogelijkheid om het initiatief te nemen voor een bepaalde gemeentelijke dienst of regeling, als zij vinden dat het anders of beter kan. Dit recht wordt door de gemeente actief onder de aandacht gebracht van de inwoners.

Actiepunten Wonen

  • Woningbouwcorporaties en projectontwikkelaars worden bij bouwplannen verplicht om een evenwichtig en betaalbaar woningbestand te realiseren voor jongeren, starters, ouderen en mindervaliden.
  • Van alle nieuwbouw moet een vast percentage bestaan uit sociale huurwoningen en/of woningen in het middensegment (koop en huur). GroenLinks kiest voor minimaal 35 procent aan sociale huurwoningen plus 30 procent aan woningen in het middensegment. Op deze manier komt de woningvoorraad beter in balans.
  • De bouw van aantrekkelijke woningen voor ouderen zorgt voor meer doorstroming op de woningmarkt, omdat ouderen dan grote eengezinswoningen verlaten. Zo worden uiteindelijk ook starters geholpen. Voor de ouderenwoningen zoeken we een omgeving met goede voorzieningen, zoals zorg, winkels en openbaar vervoer.
  • In de kernen komen eerst huurwoningen en woningen voor starters, voordat er nog meer vakantiewoningen komen.
  • Naast het stimuleren van de doorstroming kan de gemeente het beleid ook sturen via bestemmingsplannen, overeenkomsten met projectontwikkelaars voorafgaand aan een grondexploitatieplan, prestatieafspraken met woningcorporaties of een doelgroepenverordening.
  • Voor nieuwbouw kiezen we voor lokale, kleinschalige woningbouw passende bij de behoefte voor elke kern en wijk. Nieuwe locaties zoeken we binnen de huidige bebouwde kom (inbreiden in wijken en kernen), wat ook een impuls is voor het vervoer per voet of fiets. De hier bestaande natuurlijke elementen, zoals waterlopen, bomenlanen en houtsingels moeten in stand worden gehouden of worden versterkt.
  • De gemeente helpt mensen met alternatieve woonidealen en creatieve oplossingen voor het tekort aan woningen. Denk aan kleine coöperaties, knarrenhofjes, huizen splitsen of delen en tiny houses. Kijk ook actief naar de mogelijkheden met verouderde industriegebieden of leegstaande bedrijfspanden. Met oog voor de omgeving en elkaar liggen daar zeker kansen als nieuwe bestemming voor wonen en/of recreëren.
  • De gemeente moet voorkomen dat woningen verkocht worden aan beleggers. Je koopt een huis om er zelf in te gaan wonen.
  • Geef individuele bewoners en projectontwikkelaars eventueel korting op de grondprijs (van gemeentelijke kavels) om nieuwbouw aantrekkelijker te maken.
  • Steenwijkerland zorgt ook voor huisvesting volgens de landelijke opdracht voor woningen voor statushouders (vluchtelingen).
  • Het landschappelijk schoon van Steenwijkerland wordt overal geprezen en dat willen we zo houden (en verbeteren). Bouwen op ecologisch belangrijke en/of historische grond vindt GroenLinks helemaal onwenselijk, zoals bouwen in of nabij Natura 2000-gebieden of op de Steenwijker Kamp.

Actiepunten Wijken & kernen

  • De steun aan wijk- en dorpsverenigingen moet minstens op niveau blijven en hun rol als belangenbehartiger (inspraak) moet versterkt worden. Bij nieuwe plannen in de omgeving van een wijk of kern wordt de bevolking vanaf het eerste begin werkelijk actief betrokken. Participatie bestaat niet uit louter luisteren, maar uit meedenken
  • In het verlengde daarvan pleiten we voor een betere lokale burgervertegenwoordiging (wijken/kernen), waarbij inwoners hun mening en visie kunnen delen en waarbij de gemeente faciliteert en uitvoert. Die burgergroepen werken nauw samen met het Burgerberaad (zie ook hoofdstuk 3 Duurzaam Steenwijkerland).
  • De gemeente komt naar je toe en zorgt ervoor dat in elke substantiële kern een dependance (afdeling) is, waar op bepaalde dagen en/of uren de basisdienstverlening van de gemeente beschikbaar is.
  • Als er een afweging moet worden gemaakt tussen bewoners en bedrijven, wegen in principe de belangen van bewoners zwaarder. Inspraak van bewoners wegen hierbij zwaar mee.
  • We willen overlast van het toerisme tegengaan, waardoor het toerisme afneemt op plaatsen met een te hoge druk. Dat moet bijdragen aan een verbetering van de leefbaarheid in Giethoorn, waarbij overlast in andere kernen en wijken voorkomen moet worden.
  • De ontwikkeling van grootschalige vakantieparken past niet bij de schaal van Steenwijkerland en moet afgeremd worden.
  • We willen de gemeente profileren als een locatie voor langer verblijf, voor rust, natuur en historie.
  • Voor de fysieke en geestelijke ontwikkeling van kinderen is buitenspelen heel belangrijk. Vandaar dat er in elke buurt, wijk en kern veilige groen- en speelvoorzieningen voor kinderen moeten zijn.
  • Wij betrekken jongeren bij het inrichten van de speelvoorzieningen en natuurspeelplaatsen.
  • De gemeente en het buurtwerk zetten zich met veel activiteiten in om het buitenspelen en sporten te bevorderen.

Actiepunten Verkeer

  • Wij willen de veiligheid op straat fors verbeteren door de maximumsnelheid in wijken en kernen terug te brengen tot 30 kilometer per uur (de randwegen uitgezonderd). Waar veel overlast wordt ervaren van vrachtverkeer en te hard rijdende auto’s moeten extra snelheidsbeperkende maatregelen worden genomen. Waar mogelijk voeren we in de bebouwde kom eenrichtingsverkeer in.
  • Snorfietsen, brommers en scooters horen in de bebouwde kom niet op fietspaden thuis, maar op de rijbaan.
  • Met een aanvalsplan voor een nieuwe rondweg en/of aquaduct moeten Blokzijl en Ossenzijl verlost worden van doorgaand verkeer.
  • Waar nodig willen we zorgen voor een goed verkeerscirculatieplan (Giethoorn, wijk Torenlanden).
  • De gemeente moet afhaalpunten faciliteren langs invalswegen, zodat mensen aan het einde van hun werkdag zelf een pakket kunnen oppikken. Een pakket aan de deur moet dan duurder worden. Wij pleiten voor een pilot met de bekende vervoerders.
  • We willen dat de parkeerdruk in diverse delen van de gemeente onderzocht én verlaagd wordt. Het onderzoek kan eventueel leiden tot geleidelijke invoering van parkeergelden (eerst toeristische locaties) en het weghalen van parkeerplaatsen. Het autorijden moet zo worden beperkt, zeker binnen de vesting van Steenwijk, terwijl er goede fietsenstallingen voor in de plaats moeten komen.
  • Voor toeristenverkeer zullen parkeerplaatsen rond de kernen worden ingericht. Met huurfietsen of e-scooters kunnen bezoekers zich dan verder verplaatsten.
  • De fietsroutes naar het centrum van Steenwijk en andere kernen moeten in dit verband optimaal en veilig zijn.
  • Met een fietstunnel bij de spoorwegovergang Eesveenseweg/Stationsstraat/Tramlaan wordt de veiligheid vergroot, de doorstroming op dit drukke verkeersknooppunt verbeterd en het fietsen bevorderd.
  • De gemeente gaat in veel kernen autodeelprojecten opzetten, zo mogelijk in samenwerking met lokale garagehouders.

Actiepunten Omgevingswet & Burgerberaad

  • Burgerberaad: GroenLinks wil dat in het Omgevingsplan (in het kader van de Omgevingswet) de burgerparticipatie en het Burgerberaad zeer nauwkeurig omschreven wordt. Bij ingediende plannen wordt actief toegezien dat die inspraak ook werkelijk en serieus plaatsvindt.
  • Het Right to Challenge geeft inwoners de mogelijkheid om het initiatief te nemen voor een bepaalde gemeentelijke dienst of regeling. De gemeente brengt dit actief onder de aandacht.
  • Grootschalige distributie- en datacentra krijgen geen plaats in onze gemeente aangezien ze veel ruimte innemen, ongewenste verkeersstromen genereren en problemen opleveren voor de zeer noodzakelijke energietransitie. Bestaande bestemmingsplannen worden doorgelicht en aangepast om uitvoering van plannen voor data- en distributiecentra te verhinderen.
  • Ook bestemmingsplannen voor vakantieparken dienen te worden doorgelicht om ongewenste ontwikkelingen te verhinderen en aan te passen.
  • Bij het opheffen en/of uitkopen van landbouwbedrijven wordt de vrijgekomen grond niet ingezet voor andere bedrijvigheid, maar voor kringloop- of biologische landbouw en/of natuur.
  • Om een maximaal groene gemeente te krijgen, wordt op industrieterreinen de niet bebouwde omgeving zoveel mogelijk groen ingericht.